Zapytanie, czy dany budynek posiada pozwolenie na użytkowanie, może wydawać się na pierwszy rzut oka proste, ale nie jest to oczywiste dla wszystkich. Pytania te są ważne zarówno dla potencjalnych kupców, jak i obecnych właścicieli, ponieważ brak takiego pozwolenia może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych. W poniższym artykule dowiesz się, jak sprawdzić, czy budynek ma pozwolenie na użytkowanie, gdzie znaleźć takie informacje i co zrobić, jeśli go brakuje.
Czy budynek posiada pozwolenie na użytkowanie?
Pozwolenie na użytkowanie jest dokumentem potwierdzającym, że budynek został wykonany zgodnie z prawem, spełnia wymogi techniczne i jest bezpieczny dla użytkowania. Bez tego dokumentu nie można dalej eksploatować obiektu w określonym celu. Zasadniczo, każdy nowo wybudowany budynek, po jego zakończeniu, powinien uzyskać pozwolenie na użytkowanie. Dotyczy to zarówno budynków mieszkalnych, jak i użytkowych, takich jak sklepy, restauracje czy biura.
Pozwolenie na użytkowanie jest wydawane przez starostwo powiatowe lub urząd miasta, w zależności od miejsca, w którym znajduje się budynek. Wydanie pozwolenia poprzedza kontrola budynku przez inspekcję budowlaną, która sprawdza, czy obiekt został wykonany zgodnie z projektem budowlanym i czy spełnia wszystkie wymogi techniczne i prawne.
Jak znaleźć informacje o pozwoleniu na użytkowanie?
Jeżeli zastanawiasz się, czy dany budynek posiada wymagane pozwolenie na użytkowanie, istnieje kilka sposobów, aby to sprawdzić:
- Pierwszym z nich jest zwrócenie się do właściciela obiektu o przedstawienie stosownego dokumentu. Właściciel powinien posiadać oryginał pozwolenia na użytkowanie, a jeżeli go nie ma, może to oznaczać, że pozwolenia nie uzyskał lub dokument ten gdzieś się zgubił.
- Drugą metodą jest sprawdzenie w wydziale architektury i budownictwa Urzędu Miasta lub Urzędu Gminy. To tam przechowywane są wszystkie dokumenty dotyczące budynków na danym terenie, w tym również pozwolenia na użytkowanie. Aby uzyskać takie informacje, należy złożyć odpowiedni wniosek o udostępnienie informacji publicznej.
- Trzecim sposobem jest skorzystanie z elektronicznego rejestru budynków, jeśli taki istnieje w danym mieście lub gminie. Nie wszystkie jednak gminy prowadzą takie rejestry, a dostęp do nich może być ograniczony.
Wszystkie te metody mogą zająć trochę czasu, ale dzięki nim można zyskać pewność, czy budynek, którym jesteśmy zainteresowani, spełnia wszystkie wymogi prawne.
Co zrobić, gdy nie ma pozwolenia na użytkowanie?
Jeżeli okazało się, że budynek, którym jesteśmy zainteresowani, nie posiada pozwolenia na użytkowanie, sytuacja jest poważna, ale nie jest to jeszcze koniec świata. Istnieją pewne kroki, które można podjąć, aby legalizować sytuację:
- Pierwszym z nich jest złożenie wniosku o pozwolenie na użytkowanie. Proces ten może być jednak skomplikowany i czasochłonny, szczególnie jeżeli budynku nie zgłoszono do użytkowania, czyli nie przeprowadzono ostatecznej kontroli budynku przez inspekcję budowlaną.
- Możliwe jest też ubieganie się o legalizację samowoli budowlanej. Dotyczy to sytuacji, w której budynek został wybudowany bez pozwolenia na budowę lub został zbudowany niezgodnie z projektem, a więc inaczej, niż przewidywało pozwolenie na budowę. Proces legalizacji obejmuje m.in. zapłacenie kary, złożenie wniosku o pozwolenie na użytkowanie oraz przeprowadzenie kontroli budynku.
W każdym przypadku, konieczne jest skorzystanie z pomocy specjalisty – architekta lub prawnika, który udzieli fachowych porad jak postępować w konkretnej sytuacji.
W każdym razie, brak pozwolenia na użytkowanie to sytuacja, która nie powinna być ignorowana. Może bowiem prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak nałożenie kary pieniężnej czy nawet wydanie decyzji o rozbiórce budynku.
